Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre Siyasi Partiler Kanunu’na göre partilere verilecek hazine yardımı son milletvekilliği seçimine göre belirleniyor. O yılki genel bütçe gelirlerinin 5000 üzerinden 2’si barajı geçen siyasi partilere, barajı geçen partilerin aldığı oylara göre ödenek dağıtılır. Milletvekili seçimlerinde baraj yüzde 10’dan yüzde 7’ye düşürüldü. Milletvekili seçimlerinde geçerli oyların yüzde 3’ünden fazlasını alan partilere ise barajı aşan en düşük oyu alan parti oranında hazine yardımı yapılıyor.
Hazine yardımı milletvekili seçimlerinin yapıldığı yıllarda üç, yerel seçimlerin yapıldığı yıllarda ise iki kez yapılır. Bu yıl milletvekili seçimleri vesilesiyle partilere toplam 5 milyar liralık hazine yardımı yapıldı. AK Parti 2 milyar 179,5 milyon, CHP 1 milyar 157,4 milyon, MHP 567,3 milyon, DÜZGÜN Partisi 509,1 milyon lira hazine yardımı aldı. Daha önce uygulamaya konulan ve Mart ayında Anayasa Mahkemesi tarafından kararı kaldırılan HDP’ye 598,8 milyon liralık hazine yardımı verildi.
Milletvekili başına harcamada CHP önde
Geçici seçim sonuçlarına göre barajı aşan partilerden AK Parti 267, CHP 169, MHP 50, HDP 61, GEZEL Parti 44 milletvekili çıktı.
Hazine yardımının milletvekili sayısına bölünmesiyle hesaplanan milletvekili başına en düşük harcamayı 6,8 milyon TL ile CHP yaptı. 1 milletvekili için AK Parti 8,2 milyon lira, MHP 11,3 milyon lira harcarken, en çok harcamayı 11,6 milyon lira ile GÜZEL Parti yaptı. HDP’ye Hazine yardımı verilmesine rağmen Yeşil Sol Parti adıyla seçime girildi ve milletvekili başına harcama 9.8 milyon TL oldu.
Pazar günü yapılacak seçim sonuçları, barajı geçen partilerin önümüzdeki 5 yıl boyunca alacakları hazine yardımı payını da belirleyecek. YETER Partisi 2018 seçimlerinde yüzde 9,96 oy aldığı için bu partinin aldığı hazine yardımı genel bütçe gelirlerinin 5000’de 2’lik oranına dahil edilmedi. Bu formda hesaplanan miktara ek olarak verilmiş ve her yıl hazine tarafından yaklaşık yüzde 11 daha fazla hazine yardımı yapılmıştır. Ülke barajı yüzde 7’ye düşürüldüğü için önümüzdeki 5 yılda ek hazine yardımı yapılmayacaktır. Bu nedenle yardım pastası küçülecek.
Daralan hazine yardım pastasından en büyük payı AK Parti almaya devam edecek ama payı beşte bir oranında azalacak. 14 Mayıs seçim sonucu bu yılki yardımlara uygulansaydı, AK Parti’nin Ocak ayındaki hazine yardımı 726.5 milyon liradan 597 milyon liraya düşecekti.
CHP’nin hazine yardımından alacağı pay 2018’deki yüzde 22,65’ten bu yıl yüzde 25,33’e çıkacak. Seçim sonucu bu yılki yardımlara uygulansaydı, CHP’nin hazine yardımı 385.8 milyon lira yerine 425 milyon lira olacaktı.
CHP dışındaki partilerin hazine yardımları azalacak
14 Mayıs seçim sonucu dikkate alınsaydı bu yılki hazine yardımı MHP’de 189,1 milyondan 169 milyon liraya, HDP’de 199,6 milyondan 162,6 milyona, Yeşil Sol Parti’de 169,7 milyon liradan düşecekti. YETERLİ Parti 147.7 milyon liraya.
Önümüzdeki yıl Mart ayında yerel seçimler yapılacağı için 2024 yılında siyasi partilere normal yıllara göre iki kat daha fazla hazine yardımı yapılacak.
Refah Partisi’nin oy oranı yine yüzde 2,82’de kaldı. Seçim sonuçlarında son anda bir değişiklik olmazsa YRP binde 18 oyla hazine yardımını kaçıracak. Toplam oyu 1,5 milyon olan YRP’nin hazine yardımı alabilmesi için 100 bin oya daha ihtiyacı var.
Hazine yardımından yararlanamayan partilerin seçmen sayısında ise bir önceki seçime göre artış yaşandı. 2018 seçimlerinde Saadet Partisi, HÜDA PAR, Vatan Partisi ve bağımsızlar adına yaklaşık 1 milyon seçmenin oy kullandığı partiler hazine yardımından yararlanamadı.
Bu seçimde YRP’nin yanı sıra yaklaşık 5,5 milyon seçmenin barajın altında kalan partilere oy verdiği Zafer Partisi, Türkiye Personel Partisi, Büyük Birlik Partisi ve Vatan Partisi gibi partiler de birinci oldu. yardım kapsamı dışında tutulmuştur.
